W piątek 12 Maja 2023 w POSK Londyn byliśmy świadkami niezwykle wzruszającego i patriotycznego wydarzenia - „Dni ORP BŁYSKAWICA” zorganizowanego i przygotowanego przez organizację polonijną Polish Sue z okazji 81 rocznicy obrony Cowes i East Cowes przez ORP „Błyskawica”.
Polish Sue została powołana do życia w celu promowania i wzbogacania dobrych stosunków polsko-brytyjskich oraz by promować wkład Polaków w zwycięstwa militarne na frontach II Wojny w Wielkiej Brytanii i na świecie, przez Iwonę Golińską - działaczkę polonijną w Wielkiej Brytanii.
ORP „Błyskawica” dla Gdyni i całej Polski to okręt bohater, który jako jedyny w historii Polskiej Marynarki Wojennej odznaczony został Złotym Krzyżem Virtuti Militari, najwyższym polskim odznaczeniem przyznawanym za męstwo na polu walki.
Już w ubiegłym roku - 25 listopada 2022, Polish Sue wzięła udział w obchodach związanych z okrągłą rocznicą okrętu – pierwszym podniesieniem bandery. Polish Sue ufundowała wówczas prezent dla Błyskawicy - portret Błyskawicy darowany przez malarkę Barbarę Kaczmarowską - Hamilton oraz tablicę pamiątkową od Polonii brytyjskiej.
Celem spotkania 12 maja było przede wszystkim przypomnienie, że nie tylko polscy lotnicy zasłużyli na miano bohaterów brytyjskiego nieba - także polscy marynarze są bohaterami brytyjskiego morza.
ORP „Błyskawica” została zbudowana w małym porcie we wschodniej i zachodniej części Cowes na północy wyspy Wight w Wielkiej Brytanii. Okręt został zbudowany w East Cowes, zwodowany w 1936 roku i wyposażony w zachodniej Cowes po przeciwnej stronie rzeki Medyny.
Przedstawiciele polskiej marynarki wojennej mogli współpracować z personelem stoczni J. Samuela White'a, aby upewnić się, że spełnia polskie wymagania.
ORP „Błyskawica” została oddana do użytku w 1937 r. We wrześniu 1939 r. i była jednym z trzech polskich niszczycieli (oprócz niej były to ORP „Grom” i ORP „Burza”), które przed wybuchem wojny zostały rozkazem przełożonych oddelegowane do Wielkiej Brytanii, i jako pierwsze polskie oddziały rozpoczęły współpracę z siłami brytyjskimi po przystąpieniu Wielkiej Brytanii do wojny.
W trakcie działań wojennych, ilekroć Błyskawica potrzebowała naprawy, ponownego uzbrojenia lub modyfikacji, wracała do stoczni J. Samuela White’a w Cowes.
- latami 1937–1947 Błyskawica spędziła w tym mieście aż 24 miesiące. ORP „Błyskawica” była w stoczni w Cowes pamiętnego dnia - w maju 1942 r. i wzięła wówczas udział w odparciu najcięższego nalotu bombowego, jaki wykonało niemieckie lotnictwo na to miasto podczas całej wojny. Wówczas to w bohaterskim zrywie załogi, ORP „Błyskawica” obroniła Cowes, ratując mieszkańców i miasto przed całkowitym zniszczeniem.
Na piątkowej uroczystości, która miało miejsce w Polskim Ośrodku Społeczno-Kulturalnym (POSK), mającej na celu 81 obchody tego wydarzenia, zaproszono bardzo zacnych uczestników na czele z Ambasadorem RP w Londynie prof. Piotrem Wilczkiem oraz Posłem na Sejm RP z Gdańska - Kacprem Płażyńskim, jak również znanym opozycjonistą z czasów Solidarności i Kawalerem Orła Białego architektem Czesławem Bieleckim.
Patronką wydarzenia została Hrabina Katarzyna Raczyńska - córka hrabiego Edwarda Raczyńskiego - polskiego dyplomaty i Premiera RP na Uchodźstwie i Cecylii Raczyńskiej - Matki Chrzestnej ORP „Błyskawica”. Jej matka ochrzciła ORP Błyskawice w 1936 r.
„Jest dla mnie jako córki Cecylii Raczyńskiej matki chrzestnej ORP Błyskawicy zaszczytem i wielką przyjemnością móc brać udział w uroczystym spotkaniu z załogą tego wspaniałego okrętu w 81ej rocznicy obrony Cowes. Jestem przekonana, że wszyscy uczestnicy tej wyjątkowej uroczystości będą ją długo wspominali” powiedziała Katarzyna Raczyńska.
Obecni na spotkaniu byli również pracownicy Konsulatu RP - wraz z Konsulem Generalnym Mateuszem Sąsiekiem, Konsulem RP Tomaszem Balcerowskim, Konsulem Honorowym RP w Cowes – dr. Krzysztofem Magierem oraz przedstawicielami NATO - Komandorem Andrzejem Czekajem, jak i przedstawicielem Attaché wojskowego morskiego i lotniczego RP – dr. Robertem Pawlickim.
Poza środowiskiem polonijnym na spotkaniu gościli również przyjaciele i sympatycy Polski i ORP Błyskawicy z Cowes - na czele z Geoffem Banksem - wieloletnim Burmistrzem miasta Cowes oraz Prezesem organizacji „Friends of ORP Błyskawica Society in Cowes” i pierwszym organizatorem obchodów w Cowes w 1992 roku.
Gośćmi specjalnymi spotkania z Gdyni byli: Komandor Walter Jarosz - komandor do spraw szkoleniowych (i były komandor Błyskawicy) wraz z załogą ORP Błyskawica: starszym chorążym Sztabowym Marynarki, Bosmanem Dariuszem Chełmowskim, który tutaj reprezentował obecnego dowódcę Błyskawicy - komandora Porucznika Pawła Ogórka. Obecny dowódca komandor por. Paweł Ogórek niestety nie mógł przybyć osobiście tym razem, choć mamy nadzieje ze zobaczymy go na obchodach osobiście już w następnym roku. Z Błyskawicy przybyli też dwaj członkowie z reprezentacji załogi: Marynarze - Kamil Odrzywołek i Marcin Maszota.
Na uroczystości obecni byli również: Rektor Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie (PUNO) Prof. Tomasz Kazimierczak, artystka malarka Barbara Kaczmarowska Hamilton - portrecistka między innymi Królowej Elżbiety II. Obecna była również Krystyna Jenvy - prezes Stowarzyszenia Kombatantów Polskich z Southampton oraz Bolesława Oleszczuk - weteranka II Wojny z Southampton.
Wielkim nieobecnym był 101-letni Pułkownik Otton Hulacki, bohater spod Monte Cassino i pierwszy współorganizator obchodów ORP Błyskawicy w Cowes, który niestety musiał wyjechać w tym czasie do Włoch na odbywające się tam wówczas okrągłe obchody zwycięstwa na Monte Cassino. Przesłał nam jednak swoje serdeczne życzenia i pozdrowienia wraz ze zdjęciem.
Przypomnijmy jaki przebieg miało to pamiętne spotkanie.
Wydarzenie rozpoczęła z ramienia organizatora Iwona Golińska - prezes Polish Sue, która powitała gości i poprowadziła spotkanie a tuż po chwili gości powitał Marek Laskiewicz - prezes POSK.
Następnym punktem programu było przemówienie Ambasadora RP prof. Piotra Wilczka, który zaznaczył wagę tego spotkania i fakt, że odbywa się ono w czasie Obchodów Polskich Dni Dziedzictwa Narodowego w Wielkiej Brytanii.
Następnie przemawiał Poseł na Sejm RP Kacper Płażyński, który nakreślił wagę Polonii w utrzymaniu polskich tradycji za granicą. Poseł Płażyński przyjechał na to wydarzenie specjalnie z Gdańska - który jest kolebką Solidarności, i temat Błyskawicy, która jest tuż obok w Gdyni, jest mu bardzo dobrze znany i bliski sercu.
Po tym wystąpieniu mieliśmy szanse wysłuchać dr. Czesława Bieleckiego, który pokazał nam prezentację dotyczącą znaku graficznego „Polska – Solidarność dla wolności”. Ten znak oparty na stylistyce z czasów Solidarności był przetłumaczony na wiele języków świata.
Następna w programie była trwająca 25 minut projekcja filmu „BŁYSKAWICA - Wierny Okręt” - produkcji TVP3 Gdańsk - w reżyserii Tomasza Miegonia i Aleksandra Goska.
Po filmie oglądaliśmy interesującą prezentację wprost z ORP Błyskawica zaprezentowaną z wojskową precyzją przez Starszego Chorążego i Bosmana na ORP Błyskawica Dariusza Chełmowskiego, który opisał drogę bojową Błyskawicy.
„Błyskawica jest bardzo ważna, dlatego, że ten okręt podczas drugiej wojny światowej, podobnie jak pokłady wszystkich polskich okrętów, które stacjonowały w Wielkiej Brytanii, stanowił niezależne terytoria państwa polskiego. Pokłady okrętów są eksterytorialne. Polska była okupowana przez Niemców i Rosjan podczas drugiej wojny światowej, a pokłady polskich okrętów były wówczas jedynym demokratycznym terytorium państwa polskiego. Błyskawica podczas drugiej wojny światowej prawie nieprzerwanie brała w niej udział - i to od pierwszego do ostatniego dnia wojny” powiedział st. chorąży Dariusz Chełmowski.
Po tym wystąpieniu powitaliśmy na scenie Geoff Banksa - Prezesa Friends of ORP Błyskawica Society in Cowes. Opowiadał on bardzo barwnie o wydarzeniach w Cowes i East Cowes - w 1942r i obronie stoczni Samuela White’a przez ORP Błyskawica. Wspominał też naocznych świadków tego wydarzenia którzy przetrwali Cowes Blitz.
Ostatnia prezentacją była przedstawiona przez Muzeum Marynarki Wojennej - dyr. Aleksander Gosk - który złożył trybut Cecylii Raczyńskiej. Następnie Kustosz Muzeum Wirginia Węglińska opowiadała o albumie wydanym przez Muzeum Marynarki Wojennej, o takiej samej nazwie jak film - „Błyskawica - wierny okręt”.
Spotkanie odwiedziły również rodziny dowódców i marynarzy, którzy służyli na ORP Błyskawicy między innym wnuczki komandora Wojciecha Franckiego - Ewa Doroszkowska i Ania Morgan z rodzinami. Obecni także byli Josephine Pearson - córka starszego bosmana na Błyskawicy Franciszka Skalskiego z synem Jasonem Hintonem, Stanisław Feruś - którego wuj Tomasz Feruś służył na Błyskawicy jako mat artylerzysta a także Carole Guegain - wnuczka nasłuchowego z Błyskawicy - Henryka Piotrowskiego. Powitaliśmy ich z wielkim szacunkiem dla osiągnięć ich przodków. Żałujemy ze Barbara Lesisz - Dembińska - córka komandora Tadeusza Lesisza nie mogła przybyć ze względu na poprzednie zobowiązania.
Na zakończenie spotkania mieliśmy szanse porozmawiać przy lampce wina.
Do Polish Sue oraz uczestników spotkania w ramach obchodów 81. Rocznicy obrony Cowes przez ORP „Błyskawica” został wystosowany list od Prezydenta RP Andrzeja Dudy. List podpisany przez Sekretarza Stanu Andrzeja Derę, odczytany został na spotkaniu przez Konsula RP w Londynie Tomasza Balcerowskiego.
W liście Prezydent RP Andrzej Duda złożył organizatorowi i uczestnikom spotkania podziękowania - dzięki temu spotkaniu polski okręt ORP „Błyskawica” oraz jego dzielna załoga odebrali należny im hołd.
Prezydent Andrzej Duda zwrócił również uwagę na to, że Polacy mieszkający w Wielkiej Brytanii od wielu już lat z dumą prezentują polskie symbole niepodległościowe, wyrażając w ten sposób miłość do Ojczyzny a także troskę o sprawy Polonii i Polski na Świecie.
Prezydent RP wyraził również uznanie, za działania które sprzyjają zacieśnianiu dobrych relacji Polski i Wielkiej Brytanii, co jest również nadrzędnym celem organizacji Polish Sue.
Z ramienia Polish Sue chcieliśmy serdecznie podziękować Panu Prezydentowi Andrzejowi Dudzie reprezentowanemu przez Sekretarza Stanu Andrzeja Dęrę za pamięć oraz docenienie naszych starań o podniesienia rangi Polski na forum międzynarodowym, powiedziała prezes Polish Sue, Iwona Golinska.
Dziękujemy serdecznie wszystkim naszym partnerom, a w szczególności: POSK i jego prezesowi dr Markowi Laskiewiczowi, Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni - i jego dyrektorowi Tomaszowi Miegoniowi oraz Aleksandrowi Goskowi - jego zastępcy. Dziękujemy również Konsulatowi RP w Cowes i Konsulowi Honorowemu - Dr. Krzysztofowi Magierowi oraz Prezesowi Friends of ORP Błyskawica Society In Cowes - Geoffowi Banksowi za wspaniałą prezentacje i sponsorowanie przyjęcia z lampka wina na zakończenie spotkania.
Podziękowania również za świetnie relacje medialne Redaktor TVP WORLD Klaudii Czerwińskiej i Sebastianowi Wopińskiemu z POLONIA 24, Dariuszowi Bohatkiewiczowi z TVP News oraz Jerzemu Byczyńskiemu i Marii Byczyńskiej - redaktorom Britishpoles.
- wszystkim partnerującym z nami mediom w tym TVP WORLD za patronat nad wydarzeniem jak również POLONIA 24, Britishpoles oraz Instytutowi Myśli Schumana i Światowemu Stowarzyszeniu Mediów Polonijnych.
Obchody obrony Cowes i East Cowes przez polskich marynarzy świętuje się corocznie na wyspie Cowes nieustannie od1992 roku. Wówczas to po raz pierwszy podjęta została taka inicjatywa ze strony brytyjskiej poprzez polską ambasadę w Londynie. Wiązało się to ze zmianami ustrojowych, które wtedy w Polsce nastąpiły, z pełniejszym otwarciem się naszego kraju na świat. Wówczas w 1992 roku w ramach 50-tej - okrągłej rocznicy - obrony Cowes przez Błyskawicę, w obchodach tych wzięła udział delegacja z Polski. ORP Błyskawica przez cały okres powojenny była niewątpliwie spoiwem, które wiązało polską rzeczywistość z Wielką Brytanią. W uroczystych obchodach 50. rocznicy obrony przez ORP „Błyskawica” miast Cowes i East Cowes wzięła wówczas udział delegacja dwóch polskich okrętów: ORP „Wodnik” i ORP „Kaszub”.
Polish Sue po raz pierwszy zorganizowała takie rocznicowe obchody w Londynie - i bardzo cieszymy się, że polonijny Londyn oraz szersze społecznictwo brytyjskie poznało historię ORP Błyskawicy i naszych dzielnych marynarzy - obrońców Cowes.
Już dziś zapraszamy na następny rok i obchody w Londynie.
Autorka:
Iwona Golinska, Prezes i założycielka #Polish Sue
Więcej informacji:
https://www.facebook.com/100064162861929/posts/625434799605277/?mibextid=rS40aB7S9Ucbxw6v
https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=pfbid0ky5eQykgf43mMHspTdaxkCXrSq1MauKGWwt8CBK5v16zrp6SraZoDHNkhkUicuJ6l&id=100064162861929
https://fb.me/e/2cSgHjGIj
Napisz komentarz
Komentarze